Over 90 dagen wordt het enige internationale verdrag dat alle kernwapens illegaal maakt, officieel wet. De laatste ratificatie-instrumenten die nodig zijn om de inwerkingtreding van het Verdrag tot verbod van kernwapens in gang te zetten, zijn bij de VN gedeponeerd. Het aftellen begint nu.
Kernwapens zijn de meest destructieve, onmenselijke en willekeurige massavernietigingswapens die ooit zijn gemaakt, en waren tot nu toe het enige massavernietigingswapen dat niet duidelijk verboden was onder het internationale recht, hoewel het Internationale Comité van het Rode Kruis heeft gezegd dat elk gebruik van kernwapens in strijd zou zijn met het oorlogsrecht.
Kernwapens mogen geen politieke troef meer zijn – ze zijn illegaal
NRC
Hoewel het aantal kernwapens in de wereldwijde voorraden afneemt, neemt het risico van het gebruik ervan, per ongeluk of bewust, juist toe.
Wat staat er in het Verdrag?
Over het VN-Kernwapenverbod (het TPNW) is in 2017 onderhandeld en het is aangenomen. Het maakt het voor de aangesloten landen illegaal om activiteiten te ontplooien die verband houden met kernwapens. Het verbiedt het gebruik, de ontwikkeling, het testen, de productie, de fabricage, het verwerven, het in bezit hebben, het aanleggen van voorraden, het overdragen, ontvangen, dreigen te gebruiken, stationeren, installeren of inzetten van kernwapens, evenals enige hulp bij die handelingen.
Kernwapens zijn niet ‘cool’ meer, maar toch nog lang niet de wereld uit
De Volkskrant
Is het verifieerbaar?
Het verdrag vereist dat staten met kernwapens die zich bij het verdrag aansluiten, een van de trajecten van het verdrag volgen voor een geverifieerd einde van hun kernwapenprogramma’s. Het vereist ook dat staten die wapens van andere landen op hun grondgebied hebben, deze laten verwijderen.
Het verdrag vereist een verifieerbare, tijdgebonden, transparante en onomkeerbare vernietiging van kernwapens en programma’s en vereist het behoud van bestaande veiligheidswaarborgen. Zodra een land toetreedt tot het VN-Kernwapenverbod, betekent dit dat het beschermingsregime in de loop van de tijd sterker wordt, maar het verbiedt elke verzwakking van het regime.
Waarom is dit verdrag belangrijk?
Landen die niet toetreden tot het verdrag zullen er wettelijk niet aan gebonden zijn, maar de anti-kernwapennorm, versterkt door de inwerkingtreding van het VN-Kernwapenverbod, kan nog steeds hun gedrag beïnvloeden en druk opbouwen om het beleid en de praktijk rond kernwapens te veranderen.
Mede als gevolg van deze toenemende politieke en normatieve druk, zijn in het verleden landen na de inwerkingtreding van een verdrag alsnog toegetreden, ondanks dat zij zich bij de aanvaarding ervan nog tegen het verdrag verzetten. Gezien de overweldigende publieke steun voor het VN-Kernwapenverbod in veel landen die er nog niet bij zijn aangesloten, kunnen deze landen de komende jaren ook toetreden tot het verdrag (79% van de Australiërs, 79% van de Zweden, 78% van de Noren, 75% van de Japanners, 84% van de Finnen, 70% van de Italianen, 68% van de Duitsers, 67% van de Fransen, 64% van de Belgen, 62% van de Nederlanders en 64,7% van de Amerikanen steunen het verdrag).