Een aantal Nederlandse studenten nam deel aan de derde Conferentie over de onacceptabele humanitaire gevolgen van kernwapens en de voorafgaande civil society conferentie van ICAN en doen op de No Nukes website verslag hiervan.

Hieronder lees je het verslag van Lucille Kok over de tweede dag van de Conferentie over de onacceptabele humanitaire gevolgen van kernwapens in Wenen.

De climax

Door Lucille Kok

Na drie zeer leerzame dagen waarin ik en met mij talloze andere activisten en delegaties van over de hele wereld, onze kennis met betrekking tot de onacceptabele humanitaire effecten van het gebruik van kernwapens en het uitvoeren van nucleaire testen, aanzienlijk hadden verrijkt, was het vandaag tijd voor de slotceremonie. Vandaag was de grote dag waarop alle delegaties vanuit de 158 deelnemende landen de kans zouden krijgen om hun stem te laten horen. Als vertegenwoordigers voor hun land zouden zij statements naar voren brengen hoe respectievelijk elk land staat tegenover het bezit van kernwapens en welke doelen het zich wil stellen met het vooruitzicht op een toekomst zonder kernwapens.

Deze opwindende dag begon voor mij, net als voor zo’n 70% van de deelnemende diplomaten, gehaast. Om vijf over half 10, vijf minuten nadat ik aandachtig binnen op mijn stoel had moeten zitten luisteren, spoedde ik mij door de security, rende langs de garderobe en sprintte zo stijlvol mogelijk over de rode loper de trap op naar de grote zaal.

Na een inspirerende en verhelderende panel discussie tussen specialisten, met betrekking tot de internationale normen en wetten en de humanitaire impact van nucleaire wapens, was het dan tijd voor het algemene debat. Delegaties van 100 verschillende landen en een aantal NGO’s hadden zich op de lijst gezet om hun stem te laten horen. Voor ieder waren 3 minuten spreektijd gereserveerd. De eerste 10 delegaties die aan het woord kwamen namen samen iets meer dan een uur in beslag, wat het ruime publiek al snel de hoop in de schoenen liet zinken, met de angst dat we allemaal nog tot diep in de nacht in het Hofburgpaleis zouden zitten opgesloten. Gelukkig namen de sprekers die volgde de tijdslimiet wel serieus, en voor ons als ICAN campaigners sloeg de ongerustheid al snel om in hoopvolle opwinding.

Tegen het einde van de dag realiseerde ik me dat ik getuigen was geweest van een belangrijk moment in het internationale debat over kernwapenvermindering. Verreweg alle delegaties spraken zich positief uit tegenover een sterke internationale samenwerking met betrekking tot het reguleren, en verminderen van het aantal kernwapens op onze planeet. Iedereen, zonder uitzondering, gaf aan het eens te zijn dat de humanitaire consequenties van het gebruik van kernwapens onacceptabel is. Sommige landen durfde heldhaftig het voortouw te nemen en pleitte voor de start van nieuwe onderhandelingen om het gebruik van nucleaire wapens permanent te verbieden en op internationaal niveau samen te werken aan de vernietiging van het huidige arsenaal aan kernwapens. Andere landen stonden nog wat meer in de schaduw. Hoewel ze aangaven de humanitaire gevolgen van het gebruik van kernwapens te erkennen, toonden ze nog niet al te veel direct initiatief om tot vernietiging van de wapens over te gaan.

Het komt er op neer dat er een tweedeling lijkt te ontstaan tussen landen die duidelijke stappen willen nemen in de richting van een verbod op nucleaire wapens en wel NU, en landen die die daadkracht nog niet lijken te tonen, maar zich wel openstellen voor verder overleg. Deze tweedeling is precies wat wij als actievoerders nodig hebben; je bent of vóór nucleaire wapens óf je bent tegen! Eén van de belangrijkste lessen die ik zelf heb geleerd door mijn deelname aan de conferentie is dat, in de creatie van een succesvolle internationale samenwerking om nucleaire wapens te verbieden, het van cruciaal belang is dat de publieke opinie van de burgerlijke staat deze ontwikkeling ondersteund. Op een goed moment stond ik aan één tafel met de delegatie van de Verenigde Staten. De man met wie ik sprak uitte dat de enige manier waarop de VS en met hen ieder ander bezittend land over kan gaan tot vernietiging van het kernwapenarsenaal, is door de bevolking te overtuigen dat ware veiligheid alleen gewaarborgd kan worden in een wereld zonder kernwapens. Vele landen ondersteunde deze uitspraak. Dit laat mij, en met mij vele anderen, de eer om het debat over de onacceptabele gevolgen van het gebruik en sterker nog alleen al het bestaan van kernwapens, nieuw vuur in te blazen. Hierbij wil ik een ieder die dit leest oproepen om nog eens goed na te denken over die ene cruciale vraag: ben je vóór kernwapens of er tegen?

Na vier dagen vol inspirerende woorden, gaf de regering van Oostenrijk ons nog een mooi cadeau mee naar huis; ‘the Austiran Pledge’. Na mooie woorden is het tijd voor actie, daarom stelt Oostenrijk de belofte om actief samen te werken met andere landen om de rechten van burgers op bescherming tegen de effecten van het gebruik van kernwapens en nucleaire testen te verdedigen. Oostenrijk roept op om het legale gat, dat ons scheid van een verbod op- en de vernietiging van kernwapens, te vullen. Oostenrijk geeft aan bereid te zijn zich sterk te maken in deze discussie en samen te werken met alle andere landen om uiteindelijk een verbod op kernwapens te bewerkstelligen. En Oostenrijk roept alle andere landen, met name kernwapenbezitters, op om hetzelfde te doen. Welk land zal de eerste zijn die zich aansluit bij dit moedige en daadkrachtige statement van Oostenrijk? Laat de race maar beginnen!

Voor meer informatie over de Austrian Pledge en een algemene samenvatting van wat er is besproken op de conferentie, lees hier de ‘Austrian pledge‘ en de samenvatting van de voorzitter, of bezoek de website van de algemene website van de conferentie.