Door Peter Paul Ekker
Noord-Korea start het jaar met een nieuwe leider. Hoe staat het met de nucleaire ambities van deze Kim Jong Un? In kernkoppen voor Dummies #2: feiten en fictie over De Bom in Noord-Korea.
De ‘Geliefde Leider, die een perfecte incarnatie is van de verschijning die een leider zou moeten hebben’ is dood, leve de ‘Geliefde Opvolger’. Nu Kim Jong Il overleden is, en opgevolgd door zijn zoon Kim Jong Un, vragen wij onszelf af: gaat dat wel goed met die kernwapens daar in dat enge Noord-Korea? Wat nu? En, waar moeten we eigenlijk bang voor zijn?
Door een kernbom te ontwikkelen heeft Kim Jong Il ervoor gezorgd dat hij internationaal serieus genomen werd. Daarnaast is het hem gelukt een beeld van zichzelf te schetsen als een volstrekt onredelijk en grillig persoon, die bereid was to fire at will. Noord Korea is een surrealistisch land, waar we eigenlijk bijzonder weinig van weten. Wat weten we van het kernwapenprogramma?
De feiten
In de jaren ‘60 en ’70 werd een atoom(energie en –onderzoeks)programma opgezet met behulp van sovjetwetenschappers. In de jaren ‘80 ontwikkelden Noord-Koreaanse wetenschappers in het geniep technieken om uranium en plutonium zo te verwerken dat er een bom mee kon worden gebouwd. Onder internationale druk werd het land in 1985 lid van het non-proliferatieverdrag(NPV), maar na groeiende spanningen met Zuid-Korea werd in 1992 aangekondigd dat het land weer uit het verdrag zou stappen.
De Veiligheidsraad van de VN bemoeide zich ermee, en de VS stuurde vredespresident Jimmy Carter naar Pyongyang om de boel te sussen. Het leek even goed te gaan, maar toen (1994) overleed Kim Il Sung, de stichter van de Democratische Republiek, en werd hij opgevolgd door Kim Jong Il. Hoewel met gesprekken en handelsovereenkomsten geprobeerd werd om Noord-Korea te paaien, lekten in 2002 berichten uit van een geheim kernwapenprogramma. In 2003 stapte Noord-Korea definitief uit het NPV, en in 2006 en 2009 werden de eerste kernproeven uitgevoerd. Noord-Korea werd nu officieel erkend als kernmacht.
Balen, een engerd met een zonnebril en op plateauzolen die de bom heeft. En ongetwijfeld ook een witte kat die hij aait als hij achter zijn bureau zit, en in wiens halsband de lanceringscodes voor de raketten verstopt zijn.
Wat kan de Noord-Koreaanse bom?
Oef, dan wordt het een stuk moeilijker. We weten eigenlijk niet zo goed wat voor bom de familie Kim heeft. In 2006 werd een bom getest waarvan de sterkte geschat wordt op 1 kiloton (kt). Een minikernbommetje. Dat het een kernbom was, staat wel vast: in de lucht werden door andere landen bepaalde deeltjes gemeten die wijzen op een kernontploffing. In 2009 wezen aardbevingsmeters in China, Rusland, Japan en de VS op een veel sterkere bom; schattingen lopen uiteen van 5 tot 20 kt. Naar huidige maatstaven ook klein, maar wel genoeg om een stad te vernietigen. In de lucht zijn echter niet die deeltjes gevonden die wijzen op een kernontploffing. Dit sluit ook weer geen kernbom uit, want de test was ondergronds.
Eén belangrijk ding weten we wel: op dit moment heeft Noord-Korea nog geen kernbom die klein genoeg is om op een raket te passen. En hoeveel bommen het land heeft? Misschien 10. Maar wat heb je daaraan als je ze niet kunt afvuren?
Testen van bommen en raketten
Voordat Noord-Korea op kernwapengebied echt gevaarlijk wordt, heeft het land twee dingen nodig. Ten eerste een bom die toepasbaar is, en ten tweede een goede raket die de bom naar de gewenste locatie kan brengen.
Al enige tijd gonst het van de geruchten dat er een derde kernproef eraan komt. Na deze test zou Noord-Korea een bom kunnen hebben die op een raket past. De nieuwe leider Kim Jong Un zou met zo’n test bovendien de wereld en zijn eigen volk kunnen laten weten dat hij – ook al is hij nog geen 30 – wel serieus genomen wil worden.
Noord Korea heeft al prima werkende kruisraketten en korte-afstands ballistische raketten. Als er een bom is die daarop past, dan is in ieder geval Zuid-Korea de pineut. Nu is het angstig afwachten tot er een goede intercontinentale ballistische raket wordt getest. Daarna zou ook de VS bedreigd kunnen worden met een Noord-Koreaanse kernbom.
Praten, Praten, Praten….
Al decennia lang word er met Noord-Korea gepraat. Nu is er een nieuwe man om mee te praten. Eén die angstvallig moet proberen zijn land overeind te houden. Al enige jaren wordt er geprobeerd om de zogenaamde six-party talks weer op gang te brengen, tussen Noord- en Zuid-Korea, China, Rusland, de VS en Japan. Doel hiervan is een kernwapenvrij Koreaans schiereiland te realiseren.
Een probleem is natuurlijk dat Kim Jong Un ook wel heeft gezien dat de laatste twee leiders die onder internationale druk afstand deden van hun kernwapensprogramma’s, Saddam Hoessein en Moammar Gaddafhi, uiteindelijk toch in ongenade vielen. Dat wordt dus een flinke kluif…. Voorlopig zal hij vasthouden aan zijn kernwapenprogramma, maar misschien kan hij ervan overtuigd worden geen derde test te doen.