Door Peter Paul Ekker
De afgelopen dagen stonden de kranten vol over de kernbom die Iran aan het bouwen zou zijn. Donderdag 9 november verscheen een nieuw rapport uit van het Internationaal Atoomagentschap (IAEA), over de vraag of Iran zich wel houdt aan het non-proliferatieverdrag (NPV) dat de verspreiding van kernwapens tegen moet gaan.
Volgens dit verdrag mag niemand behalve de VS, Rusland, China, Frankrijk en Engeland een kernwapen hebben. Alle landen in de wereld zijn lid van dit verdrag, behalve Israël, India, Pakistan en Noord Korea, die dan ook gewoon hun eigen kernbommen hebben ontwikkeld.
Iran is dus wél lid van het NPV. Het Internationaal Atoomagentschap moet controleren of Iran inderdaad geen bom bouwt. Eens in de zoveel tijd wordt hierover gerapporteerd, en worden we allemaal bang. Bom of geen bom? Oorlog of geen oorlog?
IKV Pax Christi scheidt de feiten van de fictie.
Vraag: Waarom hebben landen kernwapens? Antwoord: Om hun vijanden af te schrikken met de boodschap: bombardeer jij mij, dan bombardeer ik jou!
Berichten voorafgaand aan het rapport
Al dagen voor het nieuwe rapport openbaar werd, werd er in de media volop ‘gespind’ over wat er al dan niet in zou staan. Wat voorbeelden: op 7 november kopte NRC.nl Iran dichtbij nucleair wapen, atoomprogramma nooit gestopt, en stelde De Telegraaf Iran op drempel nucleair wapen. Op 8 november schreef De Volkskrant: IAEA: Iran kan kernbom maken. Het rapport zelf was op dit moment nog niet openbaar, en de kranten baseerden zich vooral op uitlatingen van ‘Westerse Diplomaten’.
Er was dus ‘gespind’: diplomaten hebben uitspraken gedaan over wat de wereld kon verwachten van dit rapport. Maar wat staat er eigenlijk in?
Het rapport
Het rapport van het IAEA heeft een aantal belangrijke bevindingen. Wat ‘hoogtepunten’:
1. Er is nu duidelijk bewijs dat Iran tot en met 2003 werkte aan een kernbom. Zie dan niet 40 wetenschappers in witte jassen voor je die een bom in elkaar sleutelen! Voordat je zover bent moeten er bijvoorbeeld eerst fabrieken worden gebouwd voor het verrijken van uranium (ja, dat is deze foto). Dat is op zich niet strafbaar, doen we in Nederland namelijk ook. Alleen, Iran heeft de bouw van één van die fabrieken lang geheim gehouden, en het ontwerp daarvan is te vaak veranderd, wat het verdacht maakt.
2. In 2003 werd dit kernwapenprogramma officieel stopgezet, maar sommige van de mensen die daaraan werkten, werken nu nog steeds aan ‘verdachte activiteiten’. Wat dat zijn blijkt niet uit het rapport.
3. Iran heeft ontwerpen voor kernbommen op de kop getikt via een stel criminelen, waarschijnlijk dezelfde die ook Pakistan, Noord Korea, Libië en Syrië aan ontwerpen hebben geholpen.
Vraag: Dus Iran heeft een kernbom? Antwoord: Nee, dat staat niet in het rapport. Dat is ook gewoon (nog) niet zo.
Vraag: Maar ze willen er wel één? Antwoord: Nou, ze doen vaag. Iran zelf roept dat ze géén bom ontwikkelt, maar ondertussen wijzen allerlei activiteiten erop dat ze dit wel degelijk aan het doen zijn.
Vraag: Dus ze hebben binnenkort gewoon wel een bom?! Antwoord: Daar zijn we met zijn allen bang voor, maar om heel eerlijk te zijn: dat weten we gewoon niet!
En nu…
De wereld wil meer duidelijkheid over of Iran nou wel of niet aan een kernwapen werkt! Het IAEA zou, zonder melding vooraf, verdachte locaties in Iran moeten kunnen bezoeken. De VN Veiligheidsraad heeft hier al vaker op aangedrongen. Pas dan kunnen we vaststellen of er nou wel of niet echt aan een bom wordt gesleuteld.
Iran heeft hier gewoon geen zin in, en houdt vol dat ze niks verkeerd doet.
Vraag: Waarom zou Iran geheimzinnig doen,als het niet stiekem een bom aan het bouwen is?
Antwoord: Tja, dat blijft gissen… Maar het doet ook een beetje denken aan een hooligan die over straat loopt met zijn hand onder zijn jas, alsof hij daar een pistool heeft verborgen. Daar ga je dan toch wat voorzichtiger mee om.
Sancties, sancties, sancties
Wat nu? Toch maar Iran zover krijgen dat het volledige openheid van zaken geeft. Onze Tweede Kamerleden roepen om nóg strengere sancties tegen Iran. Eén van de resultaten hiervan is dat de ‘gewone’ Iraniër, die nog geen plutoniumisotoop van een glaasje dideuteriumoxide kan onderscheiden, afglijd in armoede.
Vraag: En de media? Antwoord: De angst voor een kernbom leidde toch tot spannendere koppen in de krant dan Vijf Redenen tegen een aanval op Iran(NRC.nl) Rosenthal wil sancties tegen Iran via VN (VK.nl) en VS zoeken naar extra druk op Iran (Telegraaf).
Vrede?
Het lijkt misschien moeilijk voor te stellen, maar ook Iraniërs willen gewoon vrede. Willen we voorkomen dat het land kernwapens gaat ontwikkelen, dan moet het allereerst de garantie krijgen dat andere landen Iran niet met kernwapens zullen bedreigen. Het IAEA werkt hieraan: over twee weken zijn wij ook aanwezig bij gesprekken over een verdrag dat alle kernwapens uit het Midden Oosten bant…
Ondertussen in de wereld van de kernwapens…..
zijn er nog zo’n 20.000 van die jongens. http://www.youtube.com/watch?v=gyBhx30GHlc&feature=youtu.be