Nederland zou zich moeten scharen achter de urgente oproep van inmiddels 135 landen die willen gaan onderhandelen over nucleaire ontwapening. In de brief die vandaag aan de Kamer is gezonden laat de regering de vermeende bijdrage van kernwapens aan veiligheid zwaarder wegen dan de moreel onacceptabele humanitaire gevolgen van gebruik van of ongelukken met kernwapens. De regering deelt wel het doel van een kernwapenvrije wereld maar mist het daarvoor noodzakelijke besef van urgentie.
De regering schrijft deze brief aan de vooravond van een grote internationale conferentie in Wenen waar ruim 150 landen voor de derde keer praten over de humanitaire gevolgen van kernwapens. Een meerderheid van deze landen wil zo snel mogelijk een verbod op kernwapens en hoopt dat deze conferenties de onderhandelingen hierover op gang brengen.
In haar brief over de inzet van Nederland in Wenen, schrijft de regering dat een verbod op kernwapens alleen zin heeft wanneer ook de vijf erkende kernwapenstaten hieraan deelnemen. Uit angst voor ‘delegitimering’ van kernwapens hebben de kernwapenstaten tot nu toe de bijeenkomsten voorafgaand aan ‘Wenen’ vermeden.
PAX is geschrokken van de brief. Krista van Velzen, campaigner nucleaire ontwapening: “De Nederlandse regering heeft zich juist op basis van het non-proliferatieverdrag verplicht om bij te dragen aan een kernwapenvrije wereld en om te gaan onderhandelen over nucleaire ontwapening. In de brief van vandaag gaat ze uitgebreid in op de argumenten van de kleine groep van kernwapenstaten om geen verbod op kernwapens te willen, in plaats van zich openlijk te scharen achter de overgrote meerderheid van landen die daarover nu wil gaan onderhandelen.”
Massavernietigingswapens
Het non-proliferatieverdrag verplicht sinds 1968 ondertekenaars, waaronder Nederland, te starten met onderhandelingen over een nucleaire ontwapening. Tot nu toe is van nucleaire ontwapening niets terecht gekomen terwijl steeds meer staten kernwapens bezitten. De conferentie in Wenen en haar ‘voorgangers’ in Oslo en Nayarit (Mexico) zijn opgezet uit onvrede hierover. Deze conferenties draaien om het feit dat kernwapens massavernietigingswapens zijn waarvan het gebruik verschrikkelijke humanitaire gevolgen heeft die nog generaties lang merkbaar zijn. De Nederlandse regering schrijft in haar brief dat ‘veiligheid en stabiliteit’ het juiste gewicht moeten krijgen in gesprekken over ontwapening.
Krista van Velzen: “Zo lang kernwapens worden gezien als legitiem onderdeel van een veiligheidsstrategie, zal er nooit wat veranderen. Dat hebben de afgelopen decennia wel bewezen. Het feit dat er nu over het ware karakter van kernwapens wordt gesproken – massavernietigingswapens – is een doorbraak. Als Nederland écht van kernwapens af wil, moet het de wens van een enorme meerderheid van de Nederlandse bevolking steunen om te onderhandelen over een verbod op kernwapens, in plaats van begrip te tonen voor de argumenten van kernwapenstaten.”
Ook kernwapenstaten naar Wenen
Na kernwapenmachten India en Pakistan hebben nu ook de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, mede op aandringen van de Nederlandse regering, hun deelname aan ‘Wenen’ toegezegd. Krista van Velzen: “Deze landen tonen zich bereid om te luisteren naar de meerderheid van landen die weten dat een wereld zonder kernwapens veiligheid en stabiliteit oplevert.”